Έφτασε ξανά ο κόμπος στο χτένι και είμαστε πάλι με την πλάτη στον τοίχο…
Αυτή είναι η αίσθηση όσων ασχολούνται με τα κοινά και έχουν έστω και στοιχειωδώς ενημερωθεί σχετικά με τις εξελίξεις πάνω στη διαχείριση απορριμμάτων της περιοχής μας. Το ίδιο έργο που είδαμε και στο παρελθόν. Το ίδιο έργο που θα δούμε και στο μέλλον. Και με τα νοσοκομεία και με τις σχολές κλπ…
Η Λαϊκή Συσπείρωση είχε έγκαιρα προειδοποιήσει ότι το καράβι στραβά αρμενίζει. Και αρμενίζει στραβά γιατί η ρώτα έχει σχεδιαστεί από άλλους και οδηγεί στις «ξέρες» των υποσχέσεων, του τοπικισμού και του ραγιαδισμού. Φαίνεται ότι οι δημοτικοί μας άρχοντες επιμένουν ότι τα προβλήματα του τόπου μπορούν να επιλυθούν σε μια εντός τειχών διαπραγμάτευση… με μια συμφωνία κυρίων. Όμως αλλεπάλληλες συναντήσεις έχουν γίνει, δεκάδες δεσμεύσεις έχουν δοθεί (ενίοτε και διαφορετικές μεταξύ τους), αλλά καμία λύση δεν έχει βρεθεί. Μάλιστα πολλοί παράγοντες έφευγαν από αυτές τις συναντήσεις με διαφορετικές συμφωνίες και δεσμεύσεις στο μυαλό του ο καθένας. Η τακτική αυτή δεν οδηγεί πουθενά. Πρόσφατα το Δημοτικό Συμβούλιο, αφού πολύ σωστά απάντησε με ένα ομόφωνο όχι στην εντολή του Περιφερειάρχη, άφησε πάλι ανοιχτό παραθυράκι επίλυσης σε νέες διαβουλεύσεις και έδωσε εντολή στη νομική υπηρεσία ώστε να γίνει καταλογισμός ευθυνών σε όσους ευθύνονται για την κατάρρευση του περιφερειακού σχεδιασμού διαχείρισης απορριμμάτων.
Υπάρχει λύση μέσω νομικής συνδρομής: Απάντηση Όχι. Ο Άγιος Νικόλαος έχει χρηματοδοτηθεί από τον ΕΣΔΑΚ για κύτταρο το οποίο θα κάλυπτε τις ανάγκες Αγίου και Ιεράπετρας. Όμως ο κεντρικός σχεδιασμός προέβλεπε και άλλες δράσεις. Αυτές οι άλλες δράσεις που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν, μας δίνουν επιχειρήματα που άπτονται της κοινής λογικής για να στηρίξουμε την προσφυγή μας. Μπορούμε να επικαλεστούμε ότι η αδράνεια της Περιφέρειας Κρήτης οδήγησε σε ναυάγιο όλο τον περιφερειακό σχεδιασμό. Συγκεκριμένα η μη λειτουργία του κεντρικού εργοστασίου σε επίπεδο Κρήτης, είχε αποτέλεσμα να κορεστεί πολύ πιο γρήγορα του αναμενομένου το υπάρχον κύτταρο του ΧΥΤΑ Αγίου Νικολάου. Επίσης η παράλειψη δημιουργίας του χώρου κομποστοποίησης που προβλεπόταν για τα οργανικά απορρίμματα της Ιεράπετρας, θα επιβαρύνει ακόμα περαιτέρω τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Αγίου Νικολάου. Τέλος με δεδομένη την άρνηση του Δήμου Σητείας να διαχειρίζεται τα σκουπίδια του Μακρύ Γιαλού, ο ΧΥΤΑ του Αγίου επωμίζεται άλλο ένα διαχειριστικό βάρος , εκτός των πλαισίων που συμφωνήθηκαν. Στην νομική μας φαρέτρα έχουμε και το επιχείρημα ότι ο Περιφερειακός σχεδιασμός θα έπρεπε να επικαιροποιείται κάθε χρόνο, και να αναθεωρείται κάθε πέντε χρόνια. Ούτε αυτό έγινε ως όφειλε, αλλά η αλήθεια είναι πως και καμία δημοτική μας αρχή δεν τόλμησε να το απαιτήσει.
Επί του πρακτέου όμως, όσες ευθύνες κι αν καταλογιστούν σε πρόσωπα, νομίζουμε ότι το Συμβούλιο Επικρατείας δεν θα ασχοληθεί με την πολιτική διάσταση του προβλήματος, αλλά με τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Και δημόσιο συμφέρον είναι κατά το Σ.Ε. «να γλιτώσει η Ελλάδα τα πρόστιμα από τη λειτουργία της χωματερής στην Ιεράπετρα». Άρα όσοι ποντάρουν απλά στη νομική συνδρομή για να μην έρθουν τα σκουπίδια στο ΧΥΤΑ του Αγίου, μάλλον ποντάρουν λαθεμένα.
Υπάρχει διέξοδος; Απάντηση, Ναι. Πρέπει όμως άμεσα η δημοτική αρχή να ενημερώσει τους Αγιονικολιώτες μέσα από λαϊκές συνελεύσεις για την κρισιμότητα του προβλήματος. Θυμίζουμε εδώ ότι με βάση τα στοιχεία της τεχνικής υπηρεσίας, αν έρθουν τα απορρίμματα Ιεράπετρας-Μακρύ Γιαλού, το κύτταρο θα αντέξει 10 μήνες και μετά ούτε ο Άγιος, ούτε η Ιεράπετρα δεν θα έχουν τι να κάνουν τα σκουπίδια τους. Έχουμε λοιπόν μια βραδυφλεγή βόμβα με απίστευτες οικολογικές και οικονομικές συνέπειες αν αυτή εκραγεί στα χέρια μας. Με αυτό το δεδομένο χρειάζεται και οι δύο κοινωνίες να πουν ένα δυνατό όχι απέναντι στην κεντρική εξουσία, που και σε αυτό το επίπεδο παίζει με το διαίρει και βασίλευε. Οι δύο κοινωνίες πρέπει να πιέσουν τώρα αμέσως για χωροθέτηση και δημοσιοποίηση χρονοδιαγράμματος κατασκευής του κεντρικού εργοστασίου μηχανικής επεξεργασίας . Μπορούμε να πιέσουμε για δημιουργία χώρων δημοτικής κομποστοποίησης και στον Άγιο και στην Ιεράπετρα και να ζητήσουμε δέσμευση κονδυλίων από την Περιφέρεια για αυτό τον σκοπό. Μπορούμε να ζητήσουμε άμεση χρηματοδότηση για ένα νέο κύτταρο στον ΧΥΤΑ Αγίου Νικολάου, αφού ο παλιός είναι σε οριακό σημείο ακόμα κι αν δεν έρθουν τα απορρίμματα της Ιεράπετρας (18 μήνες max). Μπορούμε να προτείνουμε την ένταξη της ενότητα Ιεράπετρας – Αγίου, σε ένα πρόγραμμα διαλογής απορριμμάτων στην πηγή. Είναι ένα σύστημα που πάει την ανακύκλωση ένα επίπεδο πιο πάνω και εξασφαλίζει μαζί με την κομποστοποίηση οικονομικά οφέλη για τους Δήμους μας. Αν αυτά γίνουν τότε μπορούμε να συζητήσουμε μια διαχειριστική πρόταση για το τι θα γίνει άμεσα με τα σκουπίδια της Ιεράπετρας. Μια πρόταση όμως, που θα μοίραζε το διαχειριστικό βάρος της χωματερής Ιεράπετρας σε περισσότερο του ενός ΧΥΤΑ. Γιατί όπως προείπαμε ο ΧΥΤΑ Αγίου, απλά δεν επαρκεί.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να γίνουν με το δυναμισμό δύο κοινωνιών που βαρέθηκαν πια να παίζουν στο στημένο και τοπικιστικά σχεδιασμένο παιχνίδι της κεντρικής εξουσίας. Για αυτό ζητάμε από το Δήμο μας να οργανώσει κοινή συνεδρίαση των Δημοτικών συμβουλίων Αγίου Νικολάου και Ιεράπετρας, όπου θα καλεστούν οι οικολογικές οργανώσεις και οι φορείς των δύο πόλεων ώστε δούμε να γίνεται πράξη αυτό το κοινό μέτωπο.
Επίσης ζητάμε από τους δημοτικούς άρχοντες να μην αφήνουν τους πολίτες αμέτοχους των εξελίξεων. Αν η κεντρική εξουσία συνειδητοποιήσει ότι το διασπαστικό παιχνίδι της δεν περνά και αν εκτιμήσει ότι θα διαχειριστεί ένα μαζικό ξεσηκωμό τύπου Κερατέας, τότε και μόνο τότε θα κάτσει να διαπραγματευτεί.
Θα μπορούσαμε να συγκαλέσουμε εμείς σαν Λαϊκή Συσπείρωση τις λαϊκές συνελεύσεις. Όμως φοβόμαστε ότι θα αποδυναμωθεί το όποιο αποτέλεσμα βγει από αυτές , από το επιχείρημα ότι οι αντιδράσεις ξεσηκώνονται από τους γνωστούς κύκλους της ανυπακοής και αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μέρος της κοινωνίας. Εμείς δεν θέλουμε να τους δίνουμε τέτοια επιχειρήματα. Ειδοποιούμε βέβαια την παρούσα ή την μελλοντική δημοτική αρχή ότι αν εξακολουθεί να παζαρεύει λύσεις που βάζουν στην άκρη την κοινωνία, τότε δεν μας μένει άλλος δρόμος από το να ενημερώσουμε εμείς τους δημότες και να μπούμε μπροστά στις κινητοποιήσεις. Γιατί πραγματικά το πιστεύουμε. Χωρίς τον λαό δεν μπορούμε να νικήσουμε.