Σε διακοπή λειτουργίας και κλείσιμο οδηγούνται 210 κοινοτικές μονάδες Ψυχικής Υγείας
Έγγραφο σοκ του Υπουργείου Οικονομικών στις 26.8.2011 οδηγεί χωρίς καμία προειδοποίηση και συνεννόηση σε άμεσο κλείσιμο 210 κοινοτικών μονάδων ψυχικής υγείας (83 οικοτροφεία, 16 ξενώνες, 32 προστατευμένα διαμερίσματα, 42 κέντρα ημέρας, 13 κινητές μονάδες, 2 κέντρα Αλτσχάιμερ, 6 κέντρα ημέρας αυτισμού, 16 άλλες εξειδικευμένες μονάδες και προγράμματα) που λειτουργούν από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ). Αυτό σημαίνει ότι κανείς δε ξέρει ποια θα είναι η τύχη των 1500 ασθενών που φιλοξενούνται και δέχονται υπηρεσίες, καθώς είτε θα βρεθούν στο δρόμο, χωρίς φροντίδα, ή θα χρειαστεί να επιστρέψουν στα....
ψυχιατρεία. Το κλείσιμο συνεπάγεται βέβαια και την απόλυση 3050 επαγγελματιών ψυχικής υγείας, καθώς στα ΝΠΙΔ δεν υπάρχει η δυνατότητα εναλλακτικών λύσεων, όπως οι μετατάξεις ή η «εφεδρεία» που συζητούνται αλλού.
Η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών προβλέπει, λίγο πριν το κλείσιμο της χρονιάς, τη μείωση των εγκεκριμένων προϋπολογισμών των φορέων κατά 37εκατ. ευρώ. Σε συνάρτηση με μία μείωση 7 εκ. ευρώ που έχει γίνει ήδη συνεπάγεται μια συνολική περικοπή της τάξης του 52,5%.
Οι φορείς αυτοί υλοποιούν εδώ και 30 χρόνια σχεδόν ένα πολύ μεγάλο μέρος του προγράμματος Ψυχαργώς και παρέχουν ένα σημαντικό μέρος των δωρεάν παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας του Δημόσιου Εθνικού Συστήματος Υγείας. Οι Μονάδες αυτές έχουν μια πανελλαδική διασπορά και σε πολλές περιπτώσεις καλύπτουν αυτόνομα ολόκληρες γεωγραφικές περιοχές (π.χ. οι κινητές μονάδες σε Φωκίδα, Κυκλάδες, Έβρο, Κεφαλονιά και Κοζάνη).
Η απόφαση στερείται πολιτικής, οικονομικής και ηθικής λογικής και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με προηγούμενες δηλώσεις περί στήριξης του συστήματος ψυχικής υγείας από τον Υπουργό Υγείας. Το Σύστημα Ψυχικής Υγείας αντιμετώπισε ήδη μια παρατεταμένη κρίση την πενταετία 2004-2009, δηλαδή πριν τη δημοσιονομική κρίση, λόγω πολιτικών επιλογών της προηγούμενης κυβέρνησης και παρά τις ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας τόσο προς τους ενήλικές όσο και προς τους έφηβους και τα παιδιά δυστυχώς συρρικνώθηκε βίαια. Η κατάσταση αυτή οδήγησε καθήλωσε τους προϋπολογισμούς των μονάδων στα επίπεδα του 2005 με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η κρίση αυτή οδήγησε την Ελλάδα σε μια αυστηρή επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αυτή περιγράφηκε στο Σύμφωνο με τον Επίτροπο Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Σπίντλα στις 7-4-2009. Στην αντιμετώπιση της κρίσης αυτής είχε συνδράμει τότε και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με την διοργάνωση της Εθνικής Διαβούλευσης για τη Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις στην οποία κύριος ομιλητής ήταν ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου στις 29 Μαρτίου 2009.
Στο πλαίσιο αυτό και υπό το πρίσμα της διογκούμενης κοινωνικής και οικονομικής κρίσης, με το διπλασιασμό των αυτοκτονιών και την κατά 25% αύξηση των καταθλίψεων, το Δίκτυο δηλώνει ότι οι περικοπές που αποφασίστηκαν θα οδηγήσουν σε διακοπή λειτουργίας όλων των μονάδων, σε απολύσεις έμπειρου και εκπαιδευμένου προσωπικού και σε τεράστια κενά παρεχόμενων υπηρεσιών με αποτέλεσμα την ουσιαστική κατάρρευση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και την ακύρωση του προγράμματος Ψυχαργώς. Αποτέλεσμα όλων αυτών θα είναι το άνοιγμα ξανά πολλών ψυχιατρείων, η αύξηση των αυτοκτονιών και η δημιουργία μεγάλου αριθμού αστέγων.
Πέρα από το κοινωνικό και θεραπευτικό έγκλημα που θα συντελεστεί, η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη διεθνή κατακραυγή και τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα απαιτήσει την επιστροφή των 1,4 δισεκατομμυρίων Ευρώ που έχει χρηματοδοτήσει την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα.
Η κρισιμότητα της κατάστασης αλλά και η μη απόκριση του Υπουργείου σε δεκάδες επιστολές και ενοχλήσεις του Δικτύου επιβάλει να προχωρήσουμε μαζί με τους εργαζομένους, τους ασθενείς και τις οικογένειες σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας την Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2011 στις 10 το πρωί μπροστά από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και σε επίσημη καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, του ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τη Βουλή, τον Συνήγορο του Πολίτη και όλες τις ευρωπαϊκές και διεθνείς ενώσεις για την Ψυχική Υγεία.
Ζητάμε:
-Άμεση ανάκληση της παραπάνω απόφασης με ακύρωση της περικοπής των 36,8 εκατ. Ευρώ.
-Ακριβή προσδιορισμό της από εδώ και περά στρατηγικής.
-Εξασφάλιση της συνέχισης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της παροχής ποιοτικής φροντίδας στους ψυχικά πάσχοντες .
Ο Νόμιμος Εκπρόσωπος του Δικτύου ΑΡΓΩΣ
Μενέλαος Θεοδωρουλάκης,
Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου ΑΡΓΩΣ,
Διδάκτορας Κοινωνικής Πολιτικής
Τηλ. επικοινωνίας: 6944291331
Από τον "Ρίζο"
ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Σε κλείσιμο οδηγούνται 210 μονάδες
«Στον αέρα» 1.500 ασθενείς και χιλιάδες εργαζόμενοι ως αποτέλεσμα της εμπορευματοποίησης και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον ευαίσθητο αυτό τομέα
Από παλιότερη κινητοποίηση συμβασιούχων στον τομέα της Ψυχικής Υγείας στο υπουργείο Υγείας
Σε άμεσο κλείσιμο οδηγούνται 210 μονάδες Ψυχικής Υγείας, σύμφωνα με το Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩΣ». Πρόκειται για 83 οικοτροφεία, 16 ξενώνες, 32 προστατευμένα διαμερίσματα, 42 κέντρα ημέρας, 13 κινητές μονάδες, 2 κέντρα Αλτσχάιμερ, 6 κέντρα ημέρας αυτισμού, 16 άλλες εξειδικευμένες μονάδες και προγράμματα, που λειτουργούν από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) στα πλαίσια της πολιτικής «αποασυλοποίησης» που εφαρμόζεται από τις κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ τα τελευταία δέκα χρόνια. Πολιτική στα πρότυπα της ΕΕ, που καθιστά συνολικά την Υγεία ατομική υπόθεση σύμφωνα με την οικονομική δυνατότητα του καθένα, κόβει συνεχώς την κρατική χρηματοδότηση και προωθεί την επιχειρηματική δράση και στον τομέα της Ψυχικής Υγείας. Τεράστιες είναι και οι ευθύνες που βαραίνουν το Δίκτυο - ανάμεσά τους και στελέχη του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ κλπ. - που ουσιαστικά μέσα από τα ΝΠΙΔ πρωτοστάτησε να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση, η επιχειρηματικότητα και η ιδιωτική πρωτοβουλία στην Ψυχική Υγεία, παρότι υπήρχε η αρνητική πείρα από τη λεγόμενη ψυχιατρική μεταρρύθμιση σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Το Δίκτυο αναφέρει έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών στις 26/8/2011 για μείωση των εγκεκριμένων προϋπολογισμών των φορέων κατά 37 εκατ. ευρώ, που σε συνάρτηση με μία μείωση 7 εκατ. ευρώ που έχει γίνει ήδη συνεπάγεται μια συνολική περικοπή της τάξης του 52,5%. Αυτό σημαίνει ότι κανείς δε ξέρει ποια θα είναι η τύχη των 1.500 ασθενών που φιλοξενούνται και δέχονται υπηρεσίες, ενώ το κλείσιμο των δομών συνεπάγεται και την απόλυση 3.050 επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας.
Επιβεβαιώνεται ότι όσο η Υγεία δεν είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους, όσο δεν υπάρχουν αποκλειστικά δημόσιες, δωρεάν και αναβαθμισμένες δομές και υπηρεσίες εναρμονισμένες με τα τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα, ούτε οι ασθενείς, ούτε οι εργαζόμενοι θα είναι εξασφαλισμένοι. Να θυμίσουμε ότι η «αποασυλοποίηση» άρχισε να εφαρμόζεται με το ν. 2716/99 με το σκεπτικό ότι οι ασυλοποιημένοι ασθενείς ζούσαν στην αθλιότητα και την εγκατάλειψη και έπρεπε να αντικατασταθούν τα μεγάλα νοσοκομειακά άσυλα με δομές αποασυλοποίησης. Ωστόσο, το ΚΚΕ είχε τονίσει από τότε ότι η αποασυλοποίηση στο πλαίσιο μιας πολιτικής που θεωρεί τον εργαζόμενο, τον ασφαλισμένο, τον ασθενή ως κόστος και τις υπηρεσίες Υγείας εμπόρευμα στα χέρια πάσης φύσης επιχειρηματιών, σε καμία περίπτωση δε θα έχει σαν στόχο και σαν αποτέλεσμα τη φροντίδα των ψυχικά ασθενών. Αντίθετα είναι ζήτημα χρόνου να υποβαθμιστούν αυτές οι υπηρεσίες, να λειτουργήσουν ανταποδοτικά ή να κλείσουν.
Για παράδειγμα, τα άσυλα μπορεί να έκλεισαν, αλλά οι ασθενείς μετακινήθηκαν χωρίς προετοιμασία και χωρίς προϋποθέσεις άλλοι στους ξενώνες ή στα προστατευόμενα διαμερίσματα και οι περισσότεροι πίσω στις οικογένειές τους. Οι οικογένειές τους, χωρίς οικονομική και συμβουλευτική υποστήριξη από το κράτος, αδυνατούν να ανταποκριθούν και έτσι οι ψυχικά ασθενείς καταλήγουν - στην καλύτερη - στα ψυχιατρικά τμήματα των νοσοκομείων για βραχύχρονες νοσηλείες. Εξάλλου ο αριθμός των ξενώνων και των προστατευόμενων διαμερισμάτων καλύπτει μόλις το 25%-30% των αναγκών της χώρας και στην πλειοψηφία τους λειτουργούνται από ΝΠΙΔ, δεν πρόκειται για δημόσιες δομές. Συχνά, δε, υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις προσωπικού, το οποίο δουλεύει με ελαστικές σχέσεις, με ελλιπή ή και καθόλου εκπαίδευση και υποστήριξη. Είναι ενδεικτικό ότι πολλοί εργαζόμενοι έχουν οδηγηθεί σε παραίτηση αφού έμεναν για μεγάλα διαστήματα απλήρωτοι.
Τώρα το κράτος σταματά τη χρηματοδότηση αυτών των ΝΠΙΔ. Τα ΝΠΙΔ καλούνται να αναζητήσουν άλλους πόρους χρηματοδότησης και ταυτόχρονα θα πληρώσουν οι ίδιοι οι ασθενείς, αφού όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας θα κρατείται το 47%-60% της σύνταξης των αναπήρων, χρονίως πασχόντων, ΑμΕΑ, ψυχικά ασθενών κλπ. που θα φιλοξενούνται σε ξενώνες, οικοτροφεία και προστατευόμενα διαμερίσματα.
