Κείμενο του Ρωμύλου Αυδή
Αυτές τις μέρες κάθε χρόνο αναμοχλεύονται οι προσωπικές μνήμες από τα τρομερά γεγονότα εκείνης της σημαντικής περιόδου. Κι αναπολώ εκείνες τις μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο με κάθε λεπτομέρεια. Από κείνη τη μέρα που μας ‘απόλυσαν’ από το 517 ΤΠ στη Δράμα και μαζί με το Νίκο Ζιώτη, τον Ηλία Αγγέλικα και το Γιάννη Μαράκη πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Ίσα που προλάβαμε να σφίξουμε στην αγκαλιά μας τη μάνα μας, να κάνουμε ένα μπάνιο και να πάμε εκεί που χτυπούσε τότε η καρδιά της Ελλάδας-στις Σχολές μας.
Κάνοντας μια αποτίμηση της δράσης μου συνολικά μπορώ να είμαι περήφανος για πολλά πράγματα, παρά τις χτυπητές προσωπικές αδυναμίες μου. ΔΕΝ ΕΞΑΡΓΥΡΩΣΑ τις αντιστασιακές μου περγαμηνές. Πώς να ‘εξαργυρώσεις’ το αυτονόητο; Την ‘εθελοντική’ και πανανθρώπινη υποχρέωση που έχει ο κάθε άνθρωπος, όταν θέλει να λέγεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ. Το καθήκον να παλεύει συλλογικά για την Ελευθερία, το Ψωμί και την Παιδεία. Πώς να τα βάλεις αυτά τα τρία σε μια σειρά προτεραιότητας; Το ένα προϋποθέτει το άλλο.
ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Αυτό το σύνθημα αντηχούσε εκείνες τις μέρες όχι μόνο στην Αθήνα, την Ελλάδα, αλλά και σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Έφτασε μέχρι την Τιέρα ντι Φουέγκο, κάνοντας τα λιαζόμενα στις ακτές της ιγκουάνα της αφουγκραστούν τη βουή του και να οσμιστούν το αίμα που έρεε. Μα έφτασε και στην πιο ψηλή κορφή του βουνού απ’ όπου ο Μπολιβάρ έβλεπε το μέλλον της Ανθρωπότητας. Μέχρι την υγρή σκοτεινή φυλακή που έριξαν το Ρήγα Φεραίο και τον Καύκασο, όπου ο Δίας είχε τιμωρήσει τον Προμηθέα γιατί έδωσε το φως, εκεί που ανήκε, στον άνθρωπο. Το σύνθημα αυτό έμεινε στο Πάνθεον της Ιστορίας των συνθημάτων των αγωνιζόμενων μαζών για ένα καλύτερο αύριο.
Η αστική προπαγάνδα εντέχνως αναφέρεται στη –δήθεν- γενιά του Πολυτεχνείου, περιορίζοντάς την μόνο στους ‘επώνυμους’ πρωτοστάτες της κορύφωσης της αντιδικτατορικής πάλης. Σκόπιμα η αστική δημοσιογραφία, αυτή η ελεεινή κάστα υψηλόμισθων ουρακοτάγκων, προβάλλει την ‘προσωπικότητα’, την ‘επωνυμία’. Είναι εμπορικό αυτό και πουλάει. Αποκρύπτει όμως το ρόλο των ΜΑΖΩΝ, ως απαραίτητο υποκείμενο της κοινωνικής δράσης. Εδώ και δεκαετίες προβάλλει τους ‘επώνυμους’ προκειμένου μ’ αυτό το δόλιο τρόπο να αμαυρώσει και ν’ ακυρώσει εν δυνάμει τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, γνωρίζοντας εκ των προτέρων που θα οδηγούσε η ακολουθούμενη ΤΑΞΙΚΗ ΑΝΤΙΛΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Άρα, ορίστε η μήτρα της θεωρίας ΟΛΟΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΙΝΑΙ. Και σαν να μην έφτανε αυτό ήρθε και φώλιασε στα σχολεία μια ‘εκπαιδευτική’ ρουτίνα, μια αγγαρεία στην απόδοση τιμής στα συγκλονιστικά γεγονότα του Πολυτεχνείου. Το δε αποκορύφωμα της ξεφτίλας και του ξεπεσμού είναι τα τρισάγια κι η παρουσία στις καταθέσεις στεφάνων ισχυρής παπαδοκρατίας και ξεπουλημένων πολιτικών που ακολουθούν στην πράξη την εντελώς αντίθετη πολιτική από τα οράματα που είχαν οι δεκάδες χιλιάδες ‘αγνώστων’ που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα μιας ολιγάριθμης επώνυμης ελίτ, μεταξύ των οποίων κι ο γράφων.
‘ Έξω οι Αμερικάνοι’ και ‘ Κάτω ο ιμπεριαλισμός’ είναι δυο από τα συνθήματα που αντανακλούσαν τον αντιαμερικανισμό του ελληνικού λαού, όχι μόνο γιατί επέβαλαν την δικτατορία των συνταγματαρχών. Αλλά και γιατί ήταν νωπά ακόμα τα αίματα στο Προεδρικό μέγαρο στην πρωτεύουσα της Χιλής, ο βρώμικος πόλεμος στο Βιετνάμ είχε φτάσει στην κορύφωσή του, όπως και τα τραγικά γεγονότα στη γειτονική Ταϋλάνδη. Παντού στον κόσμο η αμερικάνικη επέμβαση άφηνε πίσω της ότι είχε αφήσει ο Χίτλερ. Φωτιά, καταστροφή και αίμα αθώων.
Είναι γνωστό τι ακολούθησε την επάνοδο στην άσκηση της αστικής εξουσίας από τους πολιτικούς της υπαλλήλους. Ξεπούλημα κάθε πλουτοπαραγωγικής πηγής στην εγχώρια και διεθνή ολιγαρχία, απογύμνωση από κάθε συλλογική αξία και ηθική, ανεργία αντί για δημιουργία θέσεων εργασίας. Όμως το πιο οδυνηρό είναι η καλλιέργεια της ιδέας ότι πρέπει να μειωθούν οι ατομικές και συλλογικές απαιτήσεις, για να σωθεί η χώρα, δηλαδή τα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων, ντόπιων και ξένων. Άρα, οι εργαζόμενοι, οι δημιουργοί του πλούτου, θα πρέπει να μειώσουν στο ελάχιστο τις απαιτήσεις τους, τα δε αστικά κόμματα θ’ αναλάβουν να διαχειριστούν την φτώχεια, ήτις συνεχώς αυξάνεται και διευρύνεται περικλείοντας όλο και τα περισσότερα τμήματα του πληθυσμού.
Ο εθελοντισμός είναι μια παλιά έννοια. Εθελοντής αιμοδότης, δότης ζωτικών ανθρώπινων οργάνων, εθελοντής πυροσβέστης. Μόνο που επί ΠΑΣΟΚ, αυτής της κοινωνικής σαπίλας που δεν άφησε τίποτα όρθιο στο διάβα της, απόκτησε τη σημερινή της έννοια: εθελοντισμός, ώστε να επιτευχθούν δυο στόχοι. Να ιδιοποιηθούν τα κυβερνητικά και κομματικά στελέχη και τα άλλα λαμόγια της αστικής τάξης το μόχθο χιλιάδων εθελοντών, όπως έγινε την περίοδο της Ολυμπιάδας και δεύτερον, να περάσει η αστική τάξη στους εργαζόμενους την ιδέα της συλλογικής τύψης για ένα μεγάλο μέρος από την ασκούμενη πολιτική της. Όταν η κυρία τάδε, σύζυγος μεγαλοεπιχειρηματία, η κυρία δείνα σύζυγος μεγαλοεφοπλιστή, με την άμεση αρωγή της δημόσιας τηλεόρασης κάθε τρεις και λίγο μας καλούν να συνεισφέρουμε και να συνδράμουμε το ‘φιλανθρωπικό’ τους έργο για διάφορες ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες του πληθυσμού, τι άλλο κάνουν από το να αποκρύψουν την απουσία κρατικής μέριμνας του αστικού τους κράτους, δημιουργώντας τύψεις στους ‘άκριτους’ πλέον νεοέλληνες; Ποντάρουν στην υπάρχουσα ακόμα ‘καλή καρδιά’ και τη ‘λύπηση’, ώστε μέσα από την εθελοντική-και άνευ οικονομικού ορίου συμμετοχή, φτάνει κι ένα απλό SMS-να διαφυλάξουν και ν’ αυγατίσουν τα κεκτημένα τους.
Έτσι, δεν μου προξένησε καμιά έκπληξη που ένας από τους θρασύτερους πολιτικούς υπαλλήλους της αστικής τάξης ψάχνει εθελοντές εκπαιδευτικούς για να κρύψει τη γύμνια και την απουσία του αστικού κράτους. Όμως οι υποψήφιοι ‘εθελοντές’ δεν θα πρέπει να καταπιούν το χάπι της αυξημένης μοριοδότησης, μιας και οι διορισμοί θα τερματίσουν το βίο τους έτσι και τσιμπήσουν το δόλωμα.
Η Παιδεία είναι μια ευρύτατη διττή έννοια. Περιλαμβάνει και την ατομική Παιδεία που ο κάθε ένας οφείλει να αποκτήσει μέσα από τη Δημόσια και Δωρεάν Παιδεία, αλλά και τη συλλογική της ιδιότητα της αλληλεγγύης, του συλλογικού αγώνα, της προσωπικής αξιοπρέπειας. Μόνο ο σωστός συνδυασμός αυτών των δύο αγαθών της Παιδείας θα βελτιώσει την ποσότητα και την ποιότητα του Ψωμιού που έχει ανάγκη το σπίτι κάθε εργαζόμενου. Η Ελευθερία τέλος είναι η ‘ελεύθερη’ επιλογή μιας ή και των δυο ιδιοτήτων της Παιδείας ή η παντελής άρνησή τους.