Η τουρκο-ισραηλινή αντιπαράθεση το τελευταίο διάστημα κλιμακώνει την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το ενδεχόμενο μιας ακόμη ανάφλεξης αγνώστου μεγέθους και συνεπειών. Αφορμή για την περαιτέρω χειροτέρευση των, ήδη, «παγωμένων» διπλωματικών διμερών σχέσεων υπήρξε το περιεχόμενο της έκθεσης «Πάλμερ - Ουρίμπε», η οποία είχε αναλάβει με εντολή του ΟΗΕ να διερευνήσει τις συνθήκες υπό τις οποίες σκοτώθηκαν εννιά Τούρκοι ακτιβιστές και τραυματίστηκαν πολλοί άλλοι αρκετών εθνικοτήτων κατά την επέμβαση του ισραηλινού ναυτικού στην τουρκική ναυαρχίδα «Μάβι Μαρμαρά» του στολίσκου που μετέφερε βοήθεια προς τη Γάζα, το Μάη του 2010. Λόγω της συγκεκριμένης ενέργειας, άλλωστε, «πάγωσαν», επισήμως τουλάχιστον, οι ισραηλινο-τουρκικές σχέσεις.
Η έκθεση, αν και επικρίνει έντονα την «υπέρμετρη χρήση βίας» από πλευράς των Ισραηλινών κομάντος, αποδέχεται ως νόμιμο τον ισραηλινό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, άρα και ως νόμιμο το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί την ασφάλειά του. Επί της ουσίας, η έκθεση δεν έγινε δεκτή στο σύνολό της από καμία από τις δύο εμπλεκόμενες πλευρές. Εντούτοις, η Αγκυρα άδραξε την ευκαιρία για να ανεβάσει κατακόρυφα τους τόνους προχωρώντας σε μια σειρά πολύ σοβαρών μέτρων: απέλαση των ανώτερων Ισραηλινών διπλωματών από την Τουρκία, διακοπή των διπλωματικών, στρατιωτικών και αμυντικών σχέσεων (και ως ένα σημαντικό βαθμό και των εμπορικών), προειδοποίηση ότι, στο εξής, το τουρκικό πολεμικό ναυτικό θα συνοδεύει τον οποιοδήποτε τουρκικό στολίσκο βοήθειας στη Γάζα, προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά του ισραηλινού αποκλεισμού.
Μοχλοί πίεσης Παλαιστινιακό και «Αδελφοί Μουσουλμάνοι»
Κομβική θέση στην, ανοιχτή, πλέον, αντιπαράθεση ανάμεσα στους, πάλαι ποτέ, καλούς συμμάχους έλαβε, όπως αναμενόταν, το Παλαιστινιακό. Η τουρκική ηγεσία υπό τον Ερντογάν, εδώ και πολύ καιρό, έχει προχωρήσει σε σειρά κινήσεων εντυπωσιασμού. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η θορυβώδης αποχώρηση του Τούρκου πρωθυπουργού από συζήτηση με τον Ισραηλινό πρέσβη στο Νταβός στο πλαίσιο συνόδου του ΠΟΕ στις αρχές του 2009, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την, σε εξέλιξη, ισραηλινή εισβολή στη Γάζα. Σήμερα, πέραν της όλης υπόθεσης με το «Μάβι Μαρμαρά» και των αλλεπάλληλων δηλώσεων, η Αγκυρα προαναγγέλλει ότι θα υποστηρίξει δυναμικά το αίτημα που θα καταθέσει η Παλαιστινιακή Αρχή στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, τις επόμενες ημέρες, για μονομερή αναγνώριση ανεξαρτησίας από τον ΟΗΕ.
Η τουρκική αστική τάξη, στο πρόσωπο του Ερντογάν, μεθοδικά και συστηματικά, προβάλλει εαυτόν ως εκπρόσωπο και υπερασπιστή του αραβικού μουσουλμανικού κόσμου.
Επιπλέον, με την πάροδο του χρόνου γίνεται ολοένα πιο ξεκάθαρο ότι η Τουρκία υποστηρίζει περισσότερο από άμεσα τις δυνάμεις του λεγόμενου «ήπιου Ισλάμ», προσωπείο που προσπαθούν να καλλιεργήσουν οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» σε μια σειρά από αραβικές χώρες που βρίσκονται σε αναβρασμό, με χαρακτηριστικότερα τα παραδείγματα της Αιγύπτου, της Τυνησίας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» στις χώρες αυτές δηλώνουν ότι «πολιτικό πρότυπό τους» είναι το κόμμα του Ερντογάν, ενώ είναι γνωστό ότι λαμβάνουν μεγάλα χρηματικά ποσά ως βοήθεια. Ούτε, προφανώς, είναι τυχαίο ότι η Αγκυρα έχει φιλοξενήσει όλες τις, μέχρι στιγμής αποτυχημένες, απόπειρες σύστασης μιας «ενωμένης συριακής αντιπολίτευσης».
«Μήλον της Εριδος» ο πλούτος στην κυπριακή ΑΟΖ
Η απόφαση του Ισραήλ να προχωρήσει σε συμφωνία με την Κύπρο για τον καθορισμό ΑΟΖ, καθώς επίσης και η προσπάθεια να αποκτήσει ρόλο και λόγο στα κυπριακά κοιτάσματα φυσικού αερίου, μέσω των συμφωνιών της αμερικανικής «Noble Energy», στην οποία συμμετέχει η ισραηλινή «Delek» και έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα έρευνας στο κυπριακό «οικόπεδο 12», δε θα έμεναν, φυσικά, εκτός του σκηνικού γενικότερης κλιμάκωσης. Η αναμενόμενη έναρξη γεωτρήσεων στο «οικόπεδο 12» αποτέλεσε απλώς την αφορμή για την εξαπόλυση άμεσων απειλών από την Αγκυρα.
Ο Τούρκος υπουργός για θέματα ΕΕ, Εγκμέν Μπαγίς, χαρακτήρισε «παράνομες τις έρευνες σε έδαφος που δεν ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία», απειλώντας ότι η Αγκυρα «θα πράξει τα δέοντα», λέγοντας ότι «στο παρελθόν η ελληνοκυπριακή πλευρά είχε επιχειρήσει να κάνει παρόμοια πράγματα, αλλά υπάρχουν αυτοί που θυμούνται τι αντιμετώπισε». Στο πλαίσιο των μέτρων που ανακοινώθηκαν από την Τουρκία εναντίον του Ισραήλ, περιλαμβάνεται και η «προειδοποίηση», ότι η Τουρκία «θα κάνει τις προσεχείς ημέρες πιο αισθητή την παρουσία των ναυτικών της δυνάμεων ανατολικά και νότια της Κύπρου».
Η κυπριακή κυβέρνηση δηλώνει ότι «ενεργεί στο πλαίσιο των κυριαρχικών της δικαιωμάτων» και δε συνδέει το θέμα της ΑΟΖ με το Κυπριακό. Σε δηλώσεις του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, χαρακτήρισε επιβεβλημένη την «επαγρύπνηση και την ετοιμότητα», για αντιμετώπιση των τουρκικών απειλών, που αποσκοπούν σε εκφοβισμό της Κύπρου, με στόχο τη μη εκμετάλλευση της ΑΟΖ.
Από την πλευρά της, η «Noble Energy», με δεδομένα τα συμφέροντα που διακυβεύονται, δηλώνει αποφασισμένη να προχωρήσει στο πρόγραμμα των γεωτρήσεων στην Κύπρο.
Εντείνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις
Είναι προφανές ότι μέσα από όλες αυτές τις κινήσεις, η τουρκική αστική τάξη επιδιώκει να αυξήσει τα ερείσματά της στην περιοχή έτσι ώστε να διεκδικήσει, συμμετέχοντας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, το ρόλο, καταρχήν, μιας ισχυρής περιφερειακής δύναμης απέναντι στον παγιωμένο ρόλο του Ισραήλ, ως του στενότερου συμμάχου, κατά κύριο λόγο, του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή. Οι πρόσφατες εξελίξεις στον αραβικό κόσμο αλλά και η κλιμάκωση στις ισραηλινο-τουρκικές σχέσεις συνδέονται με το γνωστό ιμπεριαλιστικό σχέδιο της «ευρείας Μέσης Ανατολής» και προφανώς με τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα που εντοπίστηκαν στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, μια περιοχή, που ούτως ή άλλως, ήταν πολύτιμη και λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης.
Την ώρα που η Τουρκία διεκδικεί το ρόλο του «υπερασπιστή» των μουσουλμανικών αραβικών συμφερόντων προκειμένου να διαπραγματευτεί με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις μεγαλύτερο μερίδιο και ρόλο (και επιδιώκοντας, ουσιαστικά, να περιθωριοποιήσει τις ανάλογες προσπάθειες του Ιράν, που έχει, σε γενικές γραμμές, τηρήσει χαμηλότερους τόνους απέναντι σε όλες αυτές τις εξελίξεις) το Ισραήλ εμφανίζεται ως δήθεν «υπερασπιστής των κυριαρχικών δικαιωμάτων» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ότι, προς το παρόν, τουλάχιστον, ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία υποστηρίζουν και τις δύο πλευρές αυτού του ιδιόμορφου μπρα ντε φερ που βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα στους, παλιούς, συμμάχους. Εξαίρουν την Τουρκία για τη συμμετοχή της στις πιέσεις προς τη Συρία και τις εξελίξεις σε Αίγυπτο, Λιβύη και Τυνησία, σπεύδουν να στηρίξουν το Ισραήλ στην «υπεράσπιση» της κυπριακής ΑΟΖ, με τις ΗΠΑ να έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα το στηρίξουν, ακόμη και ασκώντας βέτο για άλλη μια φορά, απορρίπτοντας το παλαιστινιακό αίτημα αναγνώρισης μονομερούς ανεξαρτησίας.
Σε αυτό το γεωστρατηγικό και ενεργειακό «κουβάρι» δεν απουσιάζουν, αποβλέποντας αποκλειστικά και μόνο στα συμφέροντά τους, ούτε η Ρωσία και η Κίνα. Μόσχα και Πεκίνο δεν ψήφισαν υπέρ της επέμβασης στη Λιβύη, χωρίς να την αποτρέψουν κιόλας, και σήμερα δηλώνουν αποφασισμένες «να προασπίσουν τα συμφέροντά τους» έχοντας, ήδη, εισέλθει σε σκληρά παζάρια με τη νέα αντικαθεστωτική ηγεσία της χώρας. Πιο έντονα αρνητικές εμφανίζονται στο οποιοδήποτε ενδεχόμενο περαιτέρω πίεσης στη Συρία, με τον Ρώσο απεσταλμένο Μαργκέλοφ να τονίζει ότι «η στάση αυτή προκύπτει από την ανάγκη διαφύλαξης των ρωσικών συμφερόντων». Ανάλογες δηλώσεις έχουν γίνει και από το Πεκίνο, ενώ η ρωσική διπλωματία, ήδη, ανέλαβε πρωτοβουλία έναρξης διαλόγου στο εσωτερικό της Συρίας. Η Ρωσία έχει, επίσης, εκφράσει τη «στήριξή» της στα «κυριαρχικά δικαιώματα» της Κύπρου και την πρόθεση να αναπτύξει και αυτή ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή. Ταυτόχρονα, φαίνεται να υποστηρίζει το παλαιστινιακό αίτημα αν και δεν έχει καταστεί σαφές αν τελικά θα ψηφίσει θετικά στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Είναι προφανές ότι με διάφορα προσχήματα, στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία διαμόρφωσης συμμαχιών, που εναλλάσσονται από μέρα σε μέρα, ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, με στόχο την ενίσχυση της επιρροής, των ερεισμάτων και κυρίως των συμφερόντων τους. Οσο καθαρό είναι ότι οι όψιμοι αυτοί υπερασπιστές «ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ΑΟΖ, εθνικών κυριαρχιών» κ.ο.κ. - με έναν κατάλογο που δεν έχει τέλος - ουδόλως ενδιαφέρονται πραγματικά για τους λαούς της περιοχής, εξίσου ξεκάθαρο είναι ότι είναι οι λαοί που θα πληρώσουν το τίμημα της οποιασδήποτε επιμέρους «ανάφλεξης», με ορατό τον κίνδυνο οι διάσπαρτοι «σπινθήρες» να προκαλέσουν γενικευμένη έκρηξη με συνέπειες πολύ ευρύτερες, ακόμη και γεωγραφικά, αυτής της μικρής γωνιάς του πλανήτη.
A. ΦΩΤΑΚΗ - Ε. ΜΑΥΡΟΥΛΗ (από Ριζοσπάστη)
Υ.Γ. βυσσινόκηπου
Επειδή δεν τρελαθήκαμε... δεν πιστεύουμε ότι ο Ερντογάν και οι συναυτώ έγιναν όψιμοι υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όλη η Τουρκική ηγεσία είχε επί χρόνια καταδικάσει τις ΙΝΤΙΦΑΝΤΑ (ξεσηκωμούς) του Παλαιστινιακού λαού και αφήσει στο έλεος του σιωνιστικού μαχαριού, τους... αδελφούς τους μουσουλμάνους. Ούτε βέβαια πιστεύουμε ότι η Ισραηλινή κυβέρνηση η οποία κατέχει παράνομα τα Παλαιστινιακά εδάφη, έχει ειλικρινή πόνο για τα κατεχόμενα της Κύπρου.
Οι Έλληνες αγωνιστές διεθνιστές δεν πρέπει ούτε στιγμή να αναστείλουμε τις δράσεις αλληλεγγύης στο Παλαιστινιακό λαό, στον αγώνα του για δικαιοσύνη και ελευθερία.
Σε τέτοιους "ευαίσθητους" καιρούς πρέπει να μετράμε με μεγάλη προσοχή τις κινήσεις μας. Να μην συναινούμε σε χειρισμούς που εκθέτουν το σκοπό μας και που μας μπερδεύουν στα μάτια των αφελών ή των καχύποπτων, με τα παιχνίδια της κρατικής εξουσίας.
Με τις κρατικές ηγεσίες δεν έχουμε τίποτα να ενώσουμε παρά μόνο να χωρίσουμε.
Τρανό παράδειγμα: Η τουρκική ηγεσία που εκμεταλεύτηκε το αίμα των δολοφονημένων από τον ισραηλινό στρατό Τούρκων διεθνιστών, για να προωθήσει τα οικονομικά συμφέροντα της τουρκικής αστικής τάξης στη σκακιέρα της Αν. Μεσογείου.
Το εγχείρημα που άρχισε το 2008, όταν Έλληνες και ξένοι διεθνιστές έσπαγαν (με καπετάνιο το συμπολίτη μας Γιώργο Κλώντζα) το ναυτικό αποκλεισμό της Γάζα, ήταν πρωτοπόρο, αγνό και βγαλμένο από το πείσμα και την αυτενέργεια των συντρόφων. Ακόμα και μέχρι πέρσι, το κίνημα "Ένα καράβι για τη Γάζα" που οργανώθηκε και φούντωσε από τα κάτω, ματέδωσε τη φλόγα για έμπρακτη αλληλεγγύη στον Παλαιστινιακό λαό.
Το φετεινό όμως εγχείρημα στερήθηκε οποιασδήποτε κινηματικής λογικής. Κάποιοι "πεπειραμένοι" κινηματίες ανέλαβαν εν κρυπτώ διαβουλεύσεις για τη διοργάνωση του φετεινού στολίσκου. Φανταστείτε ότι φέτος, το πλοίο TAHRIR της Καναδικής αποστολής το οποίο θα απέπλεε από τη πόλη μας, μάθαμε ότι ήταν στον Άγιο Νικόλαο, μόνο όταν το λιμενικό σώμα του απαγόρευσε τον απόπλου. Έτσι, όλες οι κρατικές υπηρεσίες Ελλάδας-Ισραήλ ήξεραν για το πλοίο αυτό... όχι όμως και οι ΑγιοΝικολιώτες αλληλέγγυοι.
Από κει και πέρα βέβαια, πιέσαμε ώστε οι συναγωνιστές μας από το Καναδά, το Βέλγιο και από άλλες 3 χώρες, να μπορέσουν να υλοποιήσουν τον στόχο του απόπλου. Δώσαμε και τη μάχη για την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας, για τη νέα πολιτική της λυκοσυμμαχίας μεταξύ Ελληνικής και Ισραηλινής κυβέρνησης.
Όλα αυτά τα επισημαίνω γιατί όσοι συμμετέχουμε είτε στα οργανωμένα λαϊκά κινήματα, είτε στις πιο αυθόρμητες εκδηλώσεις αλληλεγγύης, πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι για τις πολύπλοκες επιπτώσεις αυτού που αισιοδοξούμε να κτίσουμε. Ας το ονομάσουμε ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΛΑΩΝ. Μια διπλωματία που πρέπει να κοντράρει τα συμφέροντα των οικονομικών ανταγωνισμών της πλουτοκρατίας.Μια διπλωματία κόντρα στον ιμπεριαλισμό. Υπέρ των συμφερόντων των λαών της περιοχής υπέρ της ισότητας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της ειρήνης.