Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν την αρμενίσαμε ακόμα.

Το πιο όμορφο παιδί δε μεγάλωσε ακόμα.

Τις πιο όμορφες μέρες, τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις ζήσαμε ακόμα.
Δεν τις ζήσαμε ακόμα.

Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014

17 λάθη, βούτυρο στο ψωμί του φασίστα

Ανάμεσα σε συνταγές μαγειρικής και φωτογραφίες με οπίσθια απλώνονται αυτές τις μέρες στις οθόνες μας βαθυστόχαστες αναλύσεις για το ναζισμό, το φασισμό, τη Χρυσή Αυγή και τις συλλήψεις στελεχών της.

Πολλές από αυτές είναι τόσο ρηχές που οι συνταγές δίπλα τους φαντάζουν εμβριθείς και τα οπίσθια περισσότερο καλογραμμένα. Απόψεις αστόχαστες σε ένα χυλό που μέσα του ανακατεύονται, σαν να είναι ισότιμα συστατικά, το αίμα και οι τρίχες.
Ακόμα χειρότερα, ικανή ποσότητα από αυτά τα τραγικά και ανιστόρητα λάθη δεν είναι καν λάθη αλλά μια προπαγάνδα, μια ηθική και νοητική μηχανή του κιμά, με σκοπούς αλλότριους από την αντιμετώπιση του φασισμού.

Λάθος 1ο: “Φασισμός είναι... (συμπληρώστε)”.
Εδώ κάθε “comme il faut” σχολιογράφος βάζει ότι ενοχλεί την πολιτική / κοινωνική / αισθητική του θεωρία. Από την απεργία έως την τσίχλα στο πεζοδρόμιο. Ε, όχι! Ο φασισμός είναι ένα συγκεκριμένο αηδιαστικό πολιτικό μοντέλο, που βασίζεται σε ασύστολη κι αντιεπιστημονική ψευδολογία, διακρίνεται από θανατηφόρα εξουσιολαγνεία και έχει ένα μόνο κοινωνικό αποτέλεσμα: την ισοπέδωση του λαού προς όφελος ολίγων. Αυτό το λάθος, όταν δεν προέρχεται από πολιτική άγνοια (ή άνοια) είναι εσκεμμένη αλητεία. Οταν για παράδειγμα εξισώνονται τα τάγματα εφόδου με τη διαμαρτυρία.

Λάθος 2ο: “Ο ναζισμός είναι άποψη”.
Ε, όχι! Δεν είναι άποψη η βίαια υποταγή στον φύρερ. Δεν είναι άποψη το εργαλείο που σκοτώνει τις απόψεις. Είναι το τέλος των απόψεων. Να εξισώνεις οποιαδήποτε άλλη πολιτική θεώρηση, όσο λάθος και αν είναι αυτή, με μια μπότα στο πρόσωπο, είναι σαν να καταργείς οποιαδήποτε λογική επεξεργασία έγινε σε χιλιάδες χρόνια πολιτισμού, υπέρ ενός ρόπαλου στα χέρια ενός Νεάτερνταλ.

Λάθος 3ο: “Εχουν και μερικά δίκια...”.
Κανένα! Ακόμη κι αν ο φασίστας ασπαστεί μιαν αλήθεια το κάνει για να παραπλανήσει. Ο φασισμός κι ο ναζισμός βασίζονται σε μια σειρά ψέματα που συστηματικά διασπείρονται από τα μέσα προπαγάνδας τους και αποτελούν τον κύριο κορμό στην “ιδεολογική διαπαιδαγώγηση” που κάνει η Χρυσή Αυγή στα μέλη της. Μερικά από αυτά ψέματα είναι:

α) “Το Ολοκαύτωμα δεν έγινε”. Δηλαδή δεν εκτελέστηκαν με φρικτούς τρόπους εκατομμύρια άνθρωποι, Εβραίοι, κομμουνιστές, Σλάβοι, Ρομά και ανάπηροι στη διάρκεια της εξουσίας του Χίτλερ. Αυτό είναι τόσο προφανές ψέμα που μόνο αν ο εγκέφαλος κάποιου έχει στραβώσει εντελώς από άλλα ή είναι εντελώς ανιστόρητος μπορεί να το καταπιεί. Υπάρχουν μαρτυρίες, φωτογραφίες, ντοκιμαντέρ της εποχής, τα ίδια τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι ίδιοι οι νεοναζί απορρίπτουν το ψέμα τους όταν φωτογραφίζονται στο Αουσβιτς ή τραγουδάνε γι αυτό. Και δεν χρειάζεται να πάμε μακριά. Στην Ελλάδα υπάρχουν δεκάδες μαρτυρικά χωριά που πυρπολήθηκαν από τους Ναζί και οι κάτοικοί τους θανατώθηκαν.

β) “Δεν υπήρχαν νεκροί στο Πολυτεχνείο”. Δεν έχει σημασία τι λένε οι μαρτυρίες, τι αποδείχθηκε στη δίκη της Χούντας, το τανκ που έριξε την πύλη του Πολυτεχνείου, ο κατάλογος με τα ονόματα των νεκρών... Ο φασίστας θα πει “δεν υπήρχαν” επειδή βασικό στοιχείο της προπαγάνδας του είναι ότι “μια χούντα χρειάζεται¨.

γ) “Η καθαρότητα της φυλής”. Κεντρικό στοιχείο της ναζιστικής προπαγάνδας είναι ο φυλετικός διαχωρισμός. Αυτό το θεμελιώδες ψέμα προϋποθέτει κάθε αντιεπιστημονική θεώρηση της βιολογίας, της ιστορίας, της ανθρωπολογίας, της κοινωνιολογίας και καμιά δεκαριά άλλων επιστημονικών κλάδων. Ο νεοναζί είναι βέβαιος ότι η προ-προ-προ-προγιαγιά του δεν είχε ερωτική σχέση με Τούρκο, για να δώσω ένα φαιδρό παράδειγμα.

δ) “Δεν είμαστε ναζί”. Ενα ψέμα που επαναλαμβάνουν οι ηγέτες της Χρυσής Αυγής μπροστά στον ανακριτή. Εντελώς τυχαία, οι ίδιοι πότε υμνούν τον Χίτλερ και πότε λένε ότι “δεν τον έχει κρίνει η ιστορία”. Αντιγράφουν τη ρητορική και τις τακτικές του, μεταφράζουν τη σβάστικα σε “μαίανδρο” και τον ναζιστικό χαιρετισμό σε “αρχαιοελληνικό” κ.λπ. Ο μόνος αρχαιοελληνικός χαιρετισμός που τους χρειάζεται είναι η μούτζα. Ναζί είναι. Και θρασύδειλοι ψεύτες, επίσης.

ε) “Αίμα-τιμή”. Ξεπατικωμένο κι αυτό, ακριβής μετάφραση του χιτλερικού Blut und Ehre. Αλλά αν και πηγμένο στο αίμα το μοτίβο τους, καμιά άλλη τιμή δεν έχει από εκείνη του τραμπούκου επί πληρωμή. Με τιμοκατάλογο. Σπασμένο χέρι 300 ευρώ. Οσοι περίμεναν ότι οι φυλακισμένοι θα υπερασπιστούν τις ιδέες τους έχασαν. Επειδή η μόνη “ιδέα” που έχει αξία για αυτούς είναι το τομάρι τους.

Λάθος 4ο: “Είναι παραπλανημένοι”.
Καθόλου! Υπάρχουν πολλά ακόμη ψέματα, αλλά το πιο βασικό είναι ότι οι ίδιοι οι ηγέτες των νεοναζί ξέρουν ότι λένε ψέματα. Δεν έχουν κανένα πρόβλημα. Αλλωστε η λέξη “γκεμπελισμός” προέρχεται από τον συνεργάτη του Χίτλερ, τον Γκέμπελς. “Λέγε, λέγε, όλο και κάτι θα μείνει”, είναι μια φράση που του αποδίδεται. Λένε ψέματα επειδή δεν υπάρχει λογικό υπόβαθρο για το ρόπαλο που κρατάνε. Εξ ου και το σόου της δύναμης. Ομοιόμορφο μιλιταριστικό στιλ, δαυλοί και στρατιωτικά παραγγέλματα τύπου “εγέρθητου” αντικαθιστούν τη λεκτική επικοινωνία. Δεν τους ενδιαφέρει να αναλύσουν τον κόσμο και να συνθέσουν πολιτική πρόταση. Τους αρκεί με ψέμα, βία, έγκλημα να κερδίσουν όση περισσότερη εξουσία μπορούν. Οση τους επιτρέψουμε, δηλαδή.

Λάθος 5ο: “Αφήστε τη Δικαιοσύνη να τους αντιμετωπίσει”.
Ο φασισμός δεν νικιέται στα δικαστήρια. Η Δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της στην αντιμετώπιση των εγκλημάτων αλλά ο φασισμός δεν θα ξεριζωθεί έτσι. Θέλει Παιδεία, διάλογο, κριτική σκέψη, αντίσταση στις γειτονιές και στους χώρους εργασίας.

Λάθος 6ο: “Με τη φυλάκιση των ηγετών τελειώσανε”.
Οχι. Με τη φυλάκιση των ηγετών μπορεί να διαλύσεις τη συγκεκριμένη οργάνωση, τη Χρυσή Αυγή. Ο φασισμός θα βρει άλλη έκφραση αν δεν ξεριζωθεί.

Λάθος 7ο: “Η Χρυσή Αυγή είναι αντιμνημονιακή/αντισυστημική...”
Πόσο αντιμνημονιακή και αντισυστημική είναι φαίνεται από τους στόχους της: Μετανάστες, αριστεροί, Εβραίοι, Ρομά... Μέσα στη ρητορική του ψεύδους που χρησιμοποιεί συνεχώς μπορεί να προβάλει “πατριωτισμό” και να ψηφίζει υπέρ της πώλησης νησίδων με την ίδια ευκολία. Να κόπτεται για τα “λαϊκά συμφέροντα” και να χτυπάει εργάτες. Να αγορεύει κατά του καπιταλισμού και να ψηφίζει νόμους υπέρ εφοπλιστών. Κανένα πρόβλημα για τους απόγονους του Γκέμπελς.

Λάθος 8ο: “Η Χρυσή Αυγή είναι αποτέλεσμα της κρίσης”.
Οχι. Η Χρυσή Αυγή και οι νεοναζί προϋπήρχαν της κρίσης και αναδύθηκαν σε δύναμη εξαιτίας συγκεκριμένης στήριξης που δέχτηκαν από ΜΜΕ και κρυφούς χρηματοδότες. Οταν μια προσφάτως συλληφθείσα χρυσαυγίτισσα παρουσιαζόταν ως “κάτοικος” στα κανάλια, όταν κάθε φασιστική, ρατσιστική και ανοιχτά νεοναζί “άποψη” παρουσιαζόταν ομότιμα με κάθε άλλη, στρώθηκε στο έδαφος της κρίσης η παράλογη υπόθεση ότι ο ναζισμός είναι μία κάποια “λύση”.

Λάθος 9ο: “Ο φασισμός που υπάρχει στον Ελληνα...”.
Κανένας φασισμός δεν προϋπάρχει σε κανέναν άνθρωπο. Επίκτητο ελλάτωμα είναι. Το έλλειμμα δημοκρατικής Παιδείας και Δικαιοσύνης, η ατιμωρησία των ταγματασφαλιτών, των χουντικών, των πολιτικών και αστυνομικών που παρανόμησαν, έστρωσε επί δεκαετίες το έδαφος για αντικοινωνικές συμπεριφορές, κορυφαία των οποίων είναι ο φασισμός. Ο φασίστας μισεί το συνάνθρωπό του, θέλει να τον υποτάξει κάτω από τη μπότα του. Και ταυτόχρονα παραδίδει την ίδια του τη θέληση σε έναν ανώτερο αρχηγό. Αλλά όλο αυτό το κατασκεύασμα είναι σαθρό. Γι αυτό όταν η κοινωνία αμύνεται κρύβεται. Σβήνει σελίδες στο φέισμπουκ, “διορθώνει ακόμη και τα ορθογραφικά του λάθη”, όπως έγραψε ειρωνικά κάποιος. Επειδή ο φασίστας είναι θρασύδειλος. Οταν χάσει το κύριο όπλο του, που είναι η ατιμώρητη βία εναντίον συνανθρώπων του, τελειώνει.

Λάθος 10ο: “Αλλο ο φασισμός, άλλο ναζισμός, άλλο ο εθνικισμός”.
Αυτό δεν είναι ακριβώς λάθος αλλά επειδή χρησιμοποιείται παραπλανητικά, όπως στη μόνιμη επωδό των Χρυσαυγιτών “δεν είμαστε ναζί αλλά εθνικιστές”, το σημειώνω εδώ. Η ανθρωπότητα έζησε διάφορα ήδη φασισμού. Από τον hard core ναζισμό έως τις light χούντες. Πού θα φτάσει κάθε φορά ο κάθε μισότρελος εξουσιαστής και πόσα θα είναι τα θύματά του - γιατί θύματα υπάρχουν πάντα- εξαρτάται από την ασταθή ισορροπία εσωτερικών και εξωτερικών δυνάμεων σε κάθε χώρα. Ο Χίτλερ δεν δολοφονούσε από την πρώτη μέρα. Η ίδια η Χρυσή Αυγή ξεκίνησε ως μια περιθωριακή ομάδα νεοναζί και κατέληξε με τάγματα εφόδου. Η κοινωνία το επέτρεψε. Θα μεταμφιέζεται με όποια στολή παραλλαγής ή κοστούμι έχει εύκαιρο κάθε φορά. Με στόχο την κατάληψη όσης περισσότερης εξουσίας μπορεί να καταλάβει.

Λάθος 11ο: “Ο εθνικισμός είναι μορφή πατριωτισμού”.
Τούμπανα. Πατριωτισμός είναι να αγαπάς τη χώρα σου. Ο εθνικισμός είναι μια διαστροφή που στηρίζεται στην ίδια αρχή με το φασισμό, στη φυλετική καθαρότητα και ανωτερότητα, που έγραψα νωρίτερα, στην παράλογη ιδέα ότι όλα τα άλλα έθνη είναι κατώτερα από εκείνο του εθνικιστή. Την ίδια ακριβώς ιδέα έχουν όλοι οι εθνικιστές του κόσμου, οπότε είτε όλα τα έθνη είναι “ανώτερα”, πράγμα που δεν μπορεί να συμβαίνει, είτε όλοι οι εθνικιστές του κόσμου κάνουν λάθος. Πόσο “πατριώτες” είναι αυτοί που υμνούν τους ταγματασφαλίτες, που έδιναν όρκο στον Χίτλερ και εκτελούσαν όποιον έκανε Αντίσταση; Ο εθνικισμός τους στηρίζεται στην ιστορική αφασία, σαν τους δωσίλογους που μετά την Κατοχή μασκαρεύτηκαν με ένα ρητορικό “πατριωτισμό” ενώ είχαν συνεργαστεί με τους κατακτητές της χώρας τους.
Παράδειγμα διαστροφής: Ενας διεθνής διανοούμενος και ένας Ελληνας εθνικιστής θαυμάζουν την Αρχαία Ελλάδα. Ο πρώτος επειδή εκεί γεννήθηκαν επιστήμες μέσω της διατύπωσης διαφορετικών, και αντιφατικών ακόμη, θεωριών κι ο δεύτερος επειδή εκεί που γεννήθηκαν επιστήμες γεννήθηκε μετά από 2000 χρόνια και ο ίδιος! Η σύγκρουση των ιδεών στην Αρχαία Ελλάδα, ή στο σύγχρονο κόσμο, δεν αφορά τον εθνικιστή, η διαλεκτική είναι άγνωστη λέξη. Αυτός είναι βέβαιος ότι, επειδή στον ίδιο τόπο που μιλούσε ο Πλάτωνας τώρα μουγκρίζει ο ίδιος, κάτι κοινό θα έχουν...

Λάθος 12ο: “Το σύστημα δεν θα τους επιτρέψει...”.
Μωρέ μια χαρά τους επιτρέπει όταν θέλει. Από τους αστυνομικούς που έσπρωχναν πολίτες να απευθυνθούν στη Χρυσή Αυγή, τα ΜΜΕ που πρόβαλλαν ψεύτικες ιστορίες, τους κρυφούς και φανερούς χρηματοδότες, ο καπιταλισμός χρησιμοποιεί το φασισμό κατά το δοκούν. Δεν είναι τυχαίο ότι στα διαγράμματα με την πρόθεση ψήφου η Χρυσή Αυγή έκανε δύο άλματα. Το πρώτο ταυτόχρονα με την αποχώρηση του ΛΑΟΣ από την κυβέρνηση Παπαδήμου τον Φεβουάριο 2012 και το δεύτερο πριν από τις εκλογές του 2012. Είναι οι εποχές που το σύστημα... συστηματικά πρόβαλλε τη ΧΑ ως αντισυστημική.

Λάθος 13ο: “Εχουν δικαίωμα να πιστεύουν/λένε/εφαρμόζουν ό,τι θέλουν, δημοκρατία έχουμε”.
Δημοκρατία έχουμε αλλά δεν αφήνουμε παιδεραστές να λένε ό,τι θέλουν. Ετσι δεν μπορούμε να επιτρέπουμε και στους φασίστες να δηλητηριάζουν παιδικά μυαλά επειδή “δημοκρατία έχουμε”. Και οι καταγγελίες για συστηματική προπαγάνδα στα σχολεία είναι πολλές για να τις αγνοήσουμε. Μια κύρια αρχή της δημοκρατίας είναι ο σεβασμός στις μειονότητες κάθε είδους, γιατί αν το σκεφτείς όλοι μειονότητες είμαστε. Αν αύριο ένας φύρερ αποφασίσει ότι σπόρος του κακού είναι οι δημοσιογράφοι με 45 νούμερο παπούτσι, στόχος είμαι εγώ. Αν αποφασίσει ότι οι αναγνώστες αυτού του κειμένου είναι μιάσματα στόχος είσαι εσύ, που δεν σε γνωρίζω μεν, αλλά με αφορά εξίσου, επειδή κανένας δεν μπορεί να είναι μόνος απέναντι στο φασισμό. Ρατσιστικές, σεξιστικές, εθνικιστικές ρητορείες, ανιστόρητες και αντιεπιστημονικές, κάνουν θραύση επειδή δεν έχουμε πει “ως εδώ”.

Λάθος 14ο: “Και τι να κάνουμε; Ετσι είναι”.
Οχι. Ολοι μπορούν να κάνουν κάτι. Από τις αντιφασιστικές ομάδες στο δρόμο ως τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου όλοι έχουμε ένα ρόλο να παίξουμε στην αντιμετώπιση του φασισμού. Μιλάμε με τους ανθρώπους στην οικογένεια, στο σχολείο, στο χώρο εργασίας, στη γειτονιά. Αποκαλύπτουμε τα θεμελιώδη ψέματα του φασισμού, υπερασπιζόμαστε τα θύματά του και βέβαια δεν τους ψηφίζουμε. Ούτε αυτούς ούτε όσους τους καλύπτουν για να μαζέψουν μετά τα ψηφαλάκια τους.

Λάθος 16ο: “Αντιφασιστικός είναι ο Χ χώρος, όχι ο Ψ”.
Ιστορικό λάθος. Η μεγαλύτερη νίκη κατά του φασισμού επιτεύχθηκε στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο όταν άνθρωποι με διαφορετικές ιδεολογίες και λαοί ολόκληροι, με διαφορετικά πολιτικά συστήματα, ενώθηκαν στον κοινό αγώνα. Οποιαδήποτε νίκη κατά του φασισμού είναι αυτό: Νίκη κατά του φασισμού. Δέκα νεοναζί στη φυλακή είναι μια καλή αρχή. Είκοσι ακόμη καλύτερα. Κι εκείνοι που τους κάλυπταν και τους χρηματοδοτούσαν μέχρι χθες μπορούν να στραφούν εναντίον τους αν το ποτάμι τους απειλήσει.

Λάθος 17ο: “Οχι στη βία, απ' όπου κι αν προέρχεται”.
Η καραμέλα του πασιφιστή είναι κατανοητή ως ηθική στάση, αλλά συχνά μπαίνει σε λάθος πλαίσιο. Η βία είναι απεχθής, αλλά βία ήταν και ο αμυντικός πόλεμος στην εισβολή της φασιστικής Ιταλίας. “Η βία είναι το μήνυμα, όχι το μέσο” έγραψε στο πόρισμα για τη Χρυσή Αυγή και ο αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Σε αυτό το τόσο σαφές μήνυμα η απάντηση δεν μπορεί να είναι χαριτωμενιές. Στο κάτω κάτω οι φασίστες θεωρούν τη βία προνομιακό τους πεδίο. Οταν τούς γυρίζει μπούμερανγκ μαζεύονται επειδή το κυρίαρχο δόγμα τους καταρρέει. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Λονδρέζοι είναι περήφανοι για τη μάχη της Cable Street όπου κάτοικοι της περιοχής και συγκεντρωμένοι αντιφασίστες διέλυσαν μια φασιστική παρέλαση το 1936. Ηταν η αρχή του τέλους για τη “Βρετανική Ενωση Φασιστών” του Οσβαλντ Μόσλι, που έως τότε κέρδιζε δύναμη.

Αυτή η απαρίθμηση λαθών θα μπορούσε να συνεχιστεί για χιλιάδες λέξεις ακόμη. Και έχουν γραφτεί εκατοντάδες βιβλία που τα γράφουν καλύτερα. Σημασία έχει να καταλάβει κανείς ότι “το αυγό του φιδιού” δεν επωάστηκε στον αέρα. Υπήρξε μια φωλιά χτισμένη με ατιμωρησία, κατευθυνόμενη προπαγάνδα, αντιεπιστημονική ρητορεία, απύθμενη συνομωσιολογία και χαζοχαρούμενη άγνοια που το φιλοξένησε. Τώρα το φίδι κυκλοφορεί και δαγκώνει. Ούτε ο φόβος μας, ούτε η αποστροφή του βλέμματος θα το εξαφανίσουν. Ο ποιητής το είπε σοφά: “Τον φασισμό βαθειά κατάλαβέ τον, δεν θα πεθάνει μόνος. Τσάκισέ τον!”
Γιάννης Μπογιόπουλος  
Αναδημοσίευση από thepressproject.gr

Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

Τα φούμαρα των χουνταίων...



Κρατάει τέσσερις δεκαετίες το σλόγκαν των φιλοχουντικών, φιλοβασιλικών και χρυσαυγιτών ότι η δικτατορία των Συνταγµαταρχών παρέδωσε µια «παρθένα» οικονοµία, δίχως κανένα χρέος.
Το ίδιο πολυφορεµένο παραµύθι ακούστηκε και στο τελευταίο βίντεο, µε πρωταγωνιστή τον προφυλακισµένο Νίκο Μιχαλολιάκο, όταν σε µια ταβέρνα παραληρούσε ως συνήθως: «Επί 21ης Απριλίου τούς άφησε µε µηδέν χρέος και κατάντησαν τα πράγµατα… εκεί τα κατάντησαν. Τα λένε οι ίδιοι…, τα οµολογούν, η γενιά του Πολυτεχνείου».
Φυσικά, ο οποιοσδήποτε άνθρωπος µε στοιχειώδη λογική και την ελάχιστη κατάρτιση θα µπορούσε να υποθέσει, δίχως να γνωρίζει καν τίποτα παραπάνω, ότι θα ήταν αδύνατο ένα χρέος που τρέχει κι αυξάνεται από καταβολής ελληνικού κράτους να εξαφανιστεί ή έστω να φρεναριστεί και να µειωθεί για µια εφταετία, ειδικά από µια χούντα ασυδοσίας και ασχετοσύνης. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι η χούντα τα έκανε µαντάρα και στα οικονοµικά. Με το δηµόσιο ταµείο να πηγαίνει κατά διαόλου. Χειρότερα από πριν και µετά. Και ο µεγαλύτερος µύθος απ’ όλους ήταν αυτός της ανάπτυξης. Ουδεµία χειροπιαστή ανάπτυξη υπήρξε επί εφταετίας. Το αντίθετο…
Εκτός κι αν µπορεί να θεωρηθεί επίτευγµα το (απογοητευτικό) +0,9%, τη στιγµή που όλη η Αθήνα χτιζόταν, οι Έλληνες µετανάστες και οι ναυτικοί τόνωναν τις καταθέσεις µε δεκάδες χιλιάδες εµβάσµατα από το εξωτερικό, ενώ η Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 προσπαθούσε να σηκώσει για πρώτη φορά κεφάλι, ύστερα από την Κατοχή, τον Εµφύλιο και την κατάµαυρη δεκαετία του ’50. Μόνο οι υπερεργολάβοι και οι ρουφιάνοι πλούτισαν, λοιπόν, στην οδυνηρή εφταετία σκανδάλων…
 
Χουντικοί µύθοι
Το «Π» ρίχνει κλοτσιά µια για πάντα σ’ αυτές τις µυθοπλασίες περί «καλής» οικονοµίας επί χούντας. Και, µάλιστα, µε ντοκουµέντα. Με δηµοσιεύµατα ακριβώς απ’ αυτήν την εποχή. Επί δικτατορίας! Τότε, δηλαδή, που η λογοκρισία έδινε κι έπαιρνε. Και τα παρουσιάζουµε αυτά τα δηµοσιεύµατα της επταετίας, ακριβώς επειδή σίγουρα υπάρχουν ακόµα άπιστοι Θωµάδες.
Σύµφωνα µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λοιπόν, το 1974 το δηµόσιο χρέος είχε ανέβει στο 20,8% επί του ΑΕΠ, στα 114 δισ. δρχ. εκείνη τη χρονιά, µε τον εσωτερικό κι εξωτερικό δανεισµό να γιγαντώνονται. Το χρέος ξεκίνησε από 37,8 δισ. δρχ. το 1967, ενώ το 1973 ήταν ήδη στα 87 δισ., µε το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο να είναι 4,5 φορές ψηλότερο και τις καταθέσεις, παρά τις διαρκείς τονωτικές ενέσεις των Ελλήνων µεταναστών, να µειώνονται δραµατικά µετά το 1970. Ο πληθωρισµός κάλπαζε, το πραγµατικό εισόδηµα µειωνόταν, οι φόροι έκαναν επέλαση, το ίδιο και η ακρίβεια.
 

Τζάµπα… εργολάβοι
Ακόµα και µια ελαφριά µείωση του εξωτερικού δανεισµού ήταν τεχνητή, αφού οι εργοληπτικές εταιρείες έπαιρναν τα δάνεια από το εξωτερικό µε εγγύηση ελληνικού ∆ηµοσίου και στη συνέχεια γίνονταν ανάδοχες των δηµόσιων έργων, µε παραχώρηση των δανείων στο ελληνικό κράτος. ∆εκάδες τέτοια δάνεια - συµβάσεις έγιναν και µ’ αυτήν την πατέντα - µετατροπή και το χρέος φαινόταν ως «εσωτερικό». Καραµπινάτη δηµιουργική λογιστική, δηλαδή, του «µυστράκια» Παττακού και τον οµοϊδεατών του.
Από το 1971, λοιπόν, η κατάσταση στην οικονοµία δεν µπορούσε να κρυφτεί άλλο. ∆εν θα ήταν, µάλιστα, υπερβολή να πούµε ότι τότε άρχιζε να χτίζεται πια για τα καλά η λερναία ύδρα του χρέους.
Στις 6.4.1971 οι εφηµερίδες δηµοσιεύουν: «Αύξηση κατά 23,5% σηµείωσε το δηµόσιο χρέος εντός του πρώτου 5µήνου του 1970, έναντι του 1969, κι έφθασε τα 58,3 δισεκατοµµύρια δρχ. τον Μάιο του περασµένου έτους, έναντι 47,2 που ήταν τον Μάιο του 1969, σύµφωνα µε στοιχεία της ΕΣΥΕ».
Στις 22.9.1971 υπάρχει στα «Νέα» οικονοµική ανάλυση του Κωνσταντίνου Κόλµερ, όπου διαβάζουµε ότι «ναι µεν σηµειώθηκε το 1970 µια επιβράδυνση στην αύξηση του ρυθµού αυξήσεως του χρέους στο 12% έναντι 25% του 1969 (σ.σ.: πάλι επί χούντας είχε εκτιναχθεί, δηλαδή), όµως σηµειώθηκε µια ουσιώδης αύξηση του κρατικού δανεισµού µε έντοκα γραµµάτια και διπλασιασµός του δανεισµού σε συνάλλαγµα». Παρατίθενται, µάλιστα, και αποκαλυπτικά στοιχεία για το δηµόσιο χρέος από το 1958, µε πηγή πάντα τη στατιστική υπηρεσία:

∆ΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ ΣΕ ∆ΙΣ. ∆ΡΧ.
1958........................................................3,5
1959........................................................8,0
1960........................................................9,7
1961......................................................11,6
1962......................................................13,1
1963......................................................17,6
1964......................................................21,4
1965......................................................25,4
1966......................................................32,0
1967......................................................37,8
1968......................................................45,3
1969......................................................56,7
1970......................................................63,7

Από το 1966, δηλαδή, που το χρέος ήταν 32 δισ., διπλασιάστηκε µέχρι το 1970 στα 63,7 δισ.
Σύµφωνα, εξάλλου, µε στοιχεία του ∆εκεµβρίου του 1971, υπήρξε «αύξηση των εισαγωγών µ’ έναν ρυθµό 15% περίπου, µε ταυτόχρονη µείωση των εξαγωγών κατά 5%, διαφορά που διεύρυνε το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου». Πάτωναν οι εξαγωγές, θέριευαν οι εισαγωγές…
Το 1972 ο Τύπος βοούσε πια για την τραγική κατάσταση της οικονοµίας. Στις 13.9.1972 τα «Νέα» έγραφαν στον τίτλο του ρεπορτάζ τους: «Κατά 7,7 δισ. αυξήθηκε το 1971 το δηµόσιο χρέος». Και συνέχιζαν:
«Αυξήθηκε κατά 7,7 δισεκατοµµύρια δραχµές το δηµόσιο χρέος της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του 1971. Σύµφωνα µε τα στατιστικά στοιχεία του τελευταίου τεύχους του ∆ελτίου Στατιστικής ∆ηµοσίων Οικονοµικών, κατά το τέλος του 1971 το συνολικό δηµόσιο χρέος ανήλθε σε 71,4 δισ. δραχµές». Από 63,7 που ήταν το 1970!
Με τη σηµείωση ότι µειώθηκε κατά 600 εκατ. δρχ. το χρέος σε ξένο νόµισµα και αυξήθηκε κατά 1,8 δισ. το χρέος σε εγχώριο νόµισµα. Με την πατέντα, που λέγαµε.
Στον «Οικονοµικό Ταχυδρόµο», στις 15.2.1973, τα σηµάδια κατρακύλας της οικονοµίας συνεχίζονται: «Μεταξύ Μαΐου 1971 και 1972 το δηµόσιο χρέος αυξήθηκε κατά 7.118 εκατ. δρχ. ή σε ποσοστό 10% κι έφθασε στο ύψος των 73.806 εκατ. δρχ.».


 
«Θυσίες και κόστος»
Το πιο ενδιαφέρον άρθρο όλης εκείνης της εποχής το ξετρυπώσαµε στο «Βήµα». Στις 20.10.1973 υπήρχε πρωτοσέλιδη ανάλυση µε τίτλο «Ο απολογισµός µιας εξαετίας, θυσίες και κόστος». Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτά τα περί «µηδενικών χρεών» δεν µπορούν να λέγονται ούτε γι’ αστείο. Πιο τρανταχτή διαπίστωση; Ότι στην εξαετία της δικτατορίας το εξωτερικό χρέος έγινε 1,5 φορά µεγαλύτερο απ’ όσο είχε φθάσει σε διάστηµα 145 χρόνων. Από καταβολής ελληνικού κράτους! Ιδού τα σηµαντικότερα αποσπάσµατα:
♦  «∆ιαπιστώθηκε στο προηγούµενο σηµείωµα ότι από τα προβαλλόµενα σαν επιτεύγµατα της οικονοµικής της εξαετίας, η µεν οικονοµική σταθερότητα όχι µόνο δεν εξασφαλίστηκε, αλλά αντίθετα διαταράχθηκε κατά τρόπο επικίνδυνο, η αύξηση του συναλλαγµατικού αποθέµατος είναι εικονική και οφείλεται στο δανεισµό από το εξωτερικό, ο δε ρυθµός αναδιάρθρωσης της οικονοµίας υπήρξε κατώτερος των δαπανών και δυσαναλόγως µικρότερος σε σχέση µε το παρελθόν».
♦ «Η µόνη διαφορά έναντι του παρελθόντος είναι η αποκληθείσα µε µετριοφροσύνη «ταχύρρυθµη ανάπτυξη», δηλαδή η επίτευξη πρόσθετου ρυθµού ανάπτυξης έναντι του παρελθόντος κατά 0,9% τον χρόνο, σύµφωνα µε τα επίσηµα στοιχεία. Ποιες όµως υπήρξαν οι θυσίες για να καταλήξουµε σ’ αυτό το ασήµαντο ποσοτικά και ανεπαρκές ποιοτικά ποσοστό ετήσιας αύξησης του εισοδήµατος;».
♦ «Μια από τις σπουδαιότερες θυσίες της εξαετούς περιόδου που προορίζεται να επηρεάσει δυσµενώς τις εξελίξεις της οικονοµίας στο µέλλον είναι η αύξηση του εξωτερικού χρέους της οικονοµίας. Το συνολικό εξωτερικό χρέος της Ελλάδας όπως είχε διαµορφωθεί µε τις ρυθµίσεις των προπολεµικών χρεών ανερχόταν από το 1821 µέχρι και το 1966 σε 1.110 εκατ. δολάρια περίπου».
♦ «Μέσα σε έξι χρόνια το χρέος αυτό ξεπέρασε τα 2.700 εκατ. δολάρια, χωρίς να υπολογίζονται οι καταθέσεις σε συνάλλαγµα από το εξωτερικό. Ήρκεσαν, δηλαδή, έξι χρόνια για να γίνει το εξωτερικό χρέος της χώρας 1,5 φορά µεγαλύτερο απ’ όσο είχε φθάσει σε διάστηµα 145 χρόνων. Και αυτό για έναν πρόσθετο ρυθµό ετήσιας αύξησης 0,9%».
♦ «Ακόµα και το δηµόσιο εξωτερικό χρέος που από την εθνική ανεξαρτησία ως το 1966 δεν ξεπερνούσε τα 300 εκατοµµύρια δολάρια έφθασε κατά την τελευταία εξαετία τα 700 εκατ. δολάρια, το δε εσωτερικό δηµόσιο χρέος από 32 δισ. δρχ. φθάνει τώρα περίπου τα 80 δισ. Ας σηµειωθεί ότι τώρα µέρος των δανείων του κεντρικού προϋπολογισµού πραγµατοποιείται µέσω Τραπέζης Ελλάδος και δεν εµφανίζεται στους λογαριασµούς του δηµόσιου χρέους»!


 
Οι πλούσιοι, πλουσιότεροι
Και συνέχιζε η εφηµερίδα στον απολογισµό που έκανε τον Οκτώβριο του 1973 µε το εµπορικό ισοζύγιο: «Η δεύτερη µεγάλη θυσία της ελληνικής οικονοµίας κατά την περίοδο αυτήν υπήρξε η θεαµατική διόγκωση του εµπορικού ισοζυγίου. Το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου από 745 εκατ. δολάρια προβλέπεται ότι θα φτάσει τελικά το τέλος του 1973 τα 2.600 εκατ. δολάρια, δηλαδή περίπου θα τετραπλασιασθεί. Εκείνο πάντως που είναι άκρως ανησυχητικό είναι η αλµατική αύξηση των εισαγωγών που από 1.150 δισ. το 1966 προβλέπεται να φθάσει τα 3.500 τουλάχιστον το 1973. Η αύξηση αυτή των εισαγωγών αντανακλά αφενός µεν τον χαµηλό βαθµό ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονοµίας, αφετέρου δε την ανεπάρκεια της εγχώριας παραγωγής».
Στη συνέχεια διαβάζουµε ότι οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι: «Ο ανταγωνιστικός χαρακτήρας της οικονοµίας περιορίστηκε. Τα συµπτώµατα κερδοσκοπίας εντάθηκαν. Έχει ήδη σηµειωθεί ένταση στην ανισοκατανοµή µε την αύξηση της µερίδας των κερδών έναντι της µερίδας των µισθών στο εθνικό εισόδηµα. Πρέπει να προστεθεί ότι η τελευταία πληθωριστική διαδικασία δεν έθιξε τα υπέρογκα κέρδη της περιόδου αυτής».
Μόλις λίγες εβδοµάδες µετά την πτώση της χούντας, ο οικονοµολόγος Αδαµάντιος Πεπελάσης δηµοσιεύει άρθρο του (2.8.1974), στο οποίο κάνει λόγο για ξεπούληµα της Ελλάδας στα ξένα κεφάλαια από τους Συνταγµατάρχες:
«Η ανάπτυξη της επταετίας είχε αντιλαϊκό χαρακτήρα. Η µεγάλη µάζα δηλαδή επωµίσθηκε το βάρος της ανάπτυξης, καρπώθηκε τα λιγότερα ωφελήµατα κι έφερε το κόστος των διάφορων αντιφατικών και συγκυριακών µέτρων για την προσπάθεια επαναφοράς της οικονοµίας σε σχετική σταθερότητα και ισορροπία. Ιδιαίτερα τα µέτρα των τελευταίων 12 µηνών ήταν εξοντωτικά για τα µικρά εισοδήµατα.
Η άνοδος των τιµών κατά 40%-45% το 1973 (και κατά 9% για το πρώτο εξάµηνο του 1974) υπερκάλυψε την αύξηση των αστικών εισοδηµάτων ενώ το αγροτι κό εισόδηµα άρχισε να συρρικνώνεται σηµαντικά. Οι ξένες παραγωγικές επενδύσεις µειώνονται εντυπωσιακά. Ενώ στην περίοδο 1965-66 εισάγονται 200 εκατ. δολάρια για παραγωγικές επενδύσεις, σ’ όλη την επταετία 1967-1973 εισάγεται πραγµατικά το µισό περίπου της προηγούµενης επταετίας. Τα άλλα ξένα κεφάλαια που εισέρρευσαν ήταν ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ - αγορά γης, οικοπέδων και παρόµοια».
Τελικά, αυτά τα περί «οικονοµικού θαύµατος της χούντας» δεν είναι απλά παραµύθια της Χαλιµάς, αλλά όσοι τα λένε προσπαθούν να βγάλουν λάδι, γκεµπελικά και προκλητικά, µια καταστροφική οικονοµική περίοδο που βάλτωσε τη χώρα σε όλα τα επίπεδα… Και το ότι κάποιοι θέλουνε να ξεχνάνε τόσο εύκολα, είτε επειδή είναι ωφεληµένοι από σκοτεινές περιόδους σαν την εφταετία είτε επειδή έστω είναι ανιστόρητοι, δεν πάει να πει ότι όλοι έχουµε πάθει µαζικό Αλτσχάιµερ και οµαδική τύφλωση…

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ